BURSA BAROSU

İnsan Hakları ve İfade Özgürlüğü Bağlamında Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 6459 sayılı Kanun 30.04.2013 tarih ve 28633 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. (30.04.2013)

DUYURU

İnsan Hakları ve İfade Özgürlüğü Bağlamında Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 6459 sayılı Kanun 30.04.2013 tarih ve 28633 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Kanunun 22, 23 ve 24. Maddeleri Hukuk Muhakemeleri Kanununun Adli Yardımla ilgili maddelerinde değişiklik yapmıştır. Buna göre;

1)MADDE 22 – 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 334 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “haklı oldukları yolunda kanaat uyandırmak” ibaresi “taleplerinin açıkça dayanaktan yoksun olmaması” şeklinde değiştirilmiştir.

Bu düzenleme ile değişikliğin gerekçesinde de belirtildiği üzere adli yardımın kapsamı genişletilerek adli yardım talep eden kişinin haklılığı kriteri ortadan kaldırılmıştır. Dava açıldığı sırada haklı oldukları yolunda kanaat uyandırma zorunluluğu ortadan kaldırılarak mahkemenin adli yardım talebi ile ilgili karar verirken bir anlamda ihsası reyde bulunmuş olması anlamına gelen düzenlemeye son verilmiştir.

2)MADDE 23 – 6100 sayılı Kanunun 337 nci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümleler eklenmiş ve ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Ancak, talep hâlinde inceleme duruşmalı olarak yapılır. Adli yardım taleplerinin reddine ilişkin mahkeme kararlarında sunulan bilgi ve belgelerin kabul edilmeme sebebi açıkça belirtilir.”
“(2) Adli yardım talebinin reddine ilişkin kararlara karşı, tebliğinden itibaren bir hafta içinde kararı veren mahkemeye dilekçe vermek suretiyle itiraz edilebilir. Kararına itiraz edilen mahkeme, itirazı incelemesi için dosyayı o yerde adli yardım talebi yapılan hukuk mahkemesinin birden fazla dairesinin bulunması hâlinde, numara olarak kendisini izleyen daireye, son numaralı daire için birinci daireye, o yerde adli yardım talebi yapılan hukuk mahkemesinin tek dairesi bulunması hâlinde ise aynı işlere bakmakla görevli en yakın mahkemeye gönderir. İtiraz incelemesi neticesinde verilen karar kesindir. Adli yardım talebi reddedilirse, ödeme gücünde sonradan gerçekleşen ciddi bir azalmaya dayanılarak tekrar talepte bulunulabilir.”

Düzenleme ile mahkemelerin gerekçesiz ve keyfi ret kararları engellenebilecektir.

Adli yardım talebinin reddine ilişkin karar kesin karar olmaktan çıkarılmış ve itiraz mekanizması getirilmiştir. Bu sebeple dava açma masraflarını karşılayamayacağı görev yazısında belirtilen başvuru sahipleri için mahkemeden adli yardım talebinde bulunulduğunda mahkemenin talebi reddetmesi üzerine yapılacak olan masrafların Baro Yönetim Kurulu kararı ile ödenebilmesi için adli yardım talebinin reddine ilişkin karara itiraz edilmesi gerecektir.

Adli yardım talebi mahkemece reddedilirse ödeme gücünde sonradan gerçekleşen ciddi bir azalmaya dayanılarak tekrar talepte bulunabilme imkanı açıkça düzenlenmiştir.

3)MADDE 24 – 6100 sayılı Kanunun 339 uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2) Adli yardım kararından dolayı Devletçe ödenen veya muaf tutulan yargılama giderlerinin tahsilinin, adli yardımdan yararlananın mağduriyetine neden olacağı mahkemece açıkça anlaşılırsa, mahkeme, hükümde tamamen veya kısmen ödemeden muaf tutulmasına karar verebilir.”
Yasa değişikliği öncesinde adli yardım kararından dolayı ertelenen tüm yargılama giderleri ile Devletçe ödenen avanslar dava veya takip sonunda haksız çıkan kişiden tahsil edilmekte idi.
Madde gerekçesinde belirtildiği üzere, yargılama giderlerinin tahsilinin açıkça ilgilinin mağduriyetine neden olacağının mahkemece anlaşılması halinde, hüküm ile birlikte tamamen veya kısmen geri ödemeden muaf tutulmasına karar verilebilmesi imkanı getirilmektedir.


Bursa Barosu Adli Yardım Bürosu Koordinatörü
Av.Aynur ÇİĞDEM ÜNEL

 
 

BURSA BAROSU BAŞKANLIĞI - İLETİŞİM BİLGİLERİ - 444 50 99
Adres: Kıbrıs Şehitleri Caddesi Adalet Sarayı G-Blok Kat:1 Osmangazi / BURSA
Telefon (0224) 251 66 06
Faks (0224) 251 62 49
E-Posta baro@bursabarosu.org.tr
CMK Servisi - Telefon (0 224) 272 50 44 – 272 50 67
Adli Yardım Servisi - Telefon (0 224) 223 28 23