Bu Haberi

Bu Haberi

BASINA ve KAMUOYUNA

Başkanlığımız öncülüğünde, Şehir Plancıları Odası Bursa Şubesi ve Doğayı ve Çevreyi Koruma ve Doğa Sporları Derneği'nin de teknik desteği ile, Bursa İl Özel İdaresi İl Genel Meclisi'nin 05.03.2009 tarih ve 100 sayılı kararı ile onaylanarak 13.03.2009 günü askıya çıkarılan 1/25.000 Ölçekli İznik Gölü Çevre Düzeni Plan Revizyonu işleminin yürütmesinin durdurulması iptali istemiyle, Bursa İdare Mahkemesi Başkanlığı'na 28.07.2009 günü (dün) dava açılmıştır.

Plan değişikliğine konu olan alanda, Baro Başkanlığı'nın son 11 yıldır hukuk mücadelesi verdiği Cargill AŞ adlı tesis de faaliyetini sürdürmektedir. Adı geçen şirketle ilgili bir kısmı kesinleşmiş toplam 9 iptal ve yürütmenin durdurulması kararı bulunmaktadır.

Bu kararların hepsinde de söz konusu şirketin 1/25.000 Ölçekli İznik Gölü Çevre Düzeni Planında uzun mesafeli koruma alanı ve tarımsal niteliği korunacak alanda kaldığı vurgulanmıştır. Ayrıca, kararlara dayanak oluşturan bilirkişi raporlarında da söz konusu tesisin yılda asgari 2 milyon metreküp su tükettiği, tüketilen bu suların İznik Gölü'nü besleyen yeraltı sularından temin edildiği, yörede uzun vadede ciddi anlamda tarımsal sıkıntıların (toprakta tuzlaşma gibi) doğabileceği hatta, tüketilen su miktarı nedeniyle uzun dönemde İznik Gölü'nün tamamen kuruyabileceğine değinilmiştir.

Ancak, onaylanan 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı sınırları içerisinde kalan ve uzun yıllardır Bursa Barosu öncülüğünde, Bursa'daki diğer duyarlı meslek odaları ve sivil toplum örgütlerince hukuk mücadelesi devam ettirilen, mahkemelerin çeşitli zamanlarda verdiği iptal kararlarına rağmen faaliyetine devam eden Cargill A.Ş’nin, ilgili mahkeme kararlarına rağmen, onaylanan planın 4.19 maddesi ile faaliyetine devam etmesi sağlanmaktadır.

Onaylanan 1/25.000 ölçekli Planın 4.19 maddesinde; “Bu plan üzerinde gösterilmeyen, onaylı imar planı bulunan mevcut mevzuat hükümlerine göre ruhsat almış, imar planı ve ruhsatına uygun yapıların bulunduğu alanlarda, bu imar planı ile arazi kullanım kararları değiştirilmiş olsa bile bu yapılar faaliyet ve konumunun gerektirdiği önlemleri almak koşulu ile faaliyetine devam edebilir. Diğer tüm yapılar ise mevcut kullanımını bu plan onaylandığı tarihten sonra geçecek 2 yıl içinde uygun hale getirilmemesi durumunda tasfiye edilecektir. Bu konuda sorumluluk ilgili idaresine aittir.” Hükmüne yer verilerek plan üzerinde gösterilmese bile Cargill’in faaliyetine devam etmesi sağlanmaktadır.

Cargill A.Ş adlı şirket aleyhinde daha önce verilmiş ve bir kısmı Danıştay incelemesinden geçerek kesinleşmiş tam 9 yargı kararı bulunduğu; halihazırda devam etmekte olan 2 iptal davası daha olduğu, hatta konunun yargı kararlarının uygulanmaması ve çevre hakkı yönünden AİHM’e taşındığı ve AİHM’in konuyu esastan görüşmeye başladığı Başkanlığımız kayıtlarının incelenmesinden anlaşılmıştır.

Ayrıca, kamuoyunda “Cargill Yasası” olarak da adlandırılan 5578 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun’un 6.maddesiyle; 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi kullanımı Kanunu’na eklenen geçici 3.maddenin uyarınca, Cargill A.Ş.'nin de aralarında bulunduğu ve kurulduğu dönemlerdeki mevzuata uygun olarak işletilen şirketlere, tarımsal bütünlüğü bozmamak ve metrekaresine 5 YTL yatırmak kaydıyla, bir tür af çıkarılmış; bu yasa Cumhurbaşkanı tarafından veto edilmiş; yasama organı tarafından aynen kabul edilince dönemin Cumhurbaşkanı Sayın A.Necdet SEZER tarafından Anayasa Mahkemesi'ne taşınmış ve Mahkeme de bu kanunun yürürlüğünü 19.02.2007 tarih ve 2007/18 E-2007/9 K sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan kararı ile durdurmuştur.

Türkiye Cumhuriyeti bir hukuk devletidir. Bu ilke de kaynağını Anayasa’nın 2.maddesinden almaktadır.”

Anayasa’nın Başlangıç’ı ile 5.maddesi bağlamında anlam ve içerik kazanan hukuk devleti, eylem ve işlemleri hukuka uygun, insan haklarına dayanan, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren; her alanda adaletli bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren; Anayasa’ya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan; hukuku tüm devlet organlarına egemen kılan; Anayasa ve hukukun üstün kuralları ile bağlı; işlem ve eylemleri yargı denetimine açık; yasaların üstünde Anayasa’nın ve yasa koyucunun da bozamayacağı temel hukuk ilkelerinin bulunduğu bilincinde olan devlettir.(Anayasa Mahkemesi Kararı-14.03.2005 gün, 2003/70 Esas, 2005/14 Karar)”

Yine Anayasamızın 138/son maddesine göre, yasama organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare mahkeme kararlarını hiçbir surette değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez.

Diğer yandan, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de TAŞKIN ve Diğerleri/TÜRKİYE davasında “idarenin, İdare Mahkemeleri’nin kararlarına uymayı reddetmesinin “etkin yargısal korunma hakkını” yok edeceği, bunun da AİHS’nin 8 ve 6/1.maddelerinin ihlali anlamına geldiği” yolunda karar vermiştir.

Dava yalnızca Cargill AŞ'ye planla hukuki statü kazandırılmasına yönelik olarak açılmamıştır. İptali istenen planla, İznik Gölü ciddi anlamda sanayi ve turizm yapılaşmasına açılacaktır. Bu durum, İznik Gölü'nün doğal dengesini bozacak ve geri dönüşümü olanaksız zararlara yol açacaktır.

Diğer yandan, gerek Kıyı Kanunu'nda gerekse Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği gereğince öngörülen kısa-orta ve uzun mesafeli koruma alanlarının da İznik Gölü'nün bazı yerlerinde, plan değişikliği ile tamamen ortadan kaldırıldığı anlaşılmıştır.

Belirtilen nedenlerle söz konusu planın iptali için dava açmak gerekmiştir.

Basına ve Kamuoyuna saygıyla duyurulur. 30.07.2009