|
B A S I N A Ç I K L A M A S I
29 Temmuz 2010
Bursa kamuoyu uzun bir süredir, yeni adliye binası yeriyle ilgili yaşanan tartışmayı izlemektedir.
Halen kullanılmakta olan Bursa Adalet Sarayı’nın hizmete sokulmasının üzerinden sadece 10 yıl geçmiş olmasına rağmen yetersiz kalmıştır. Bunun nedeni de çok rahat anlaşılacağı gibi, ülkemizdeki karar mekanizmalarının öngörüsüzlüğüdür.
Bursa Adalet Sarayı’nın fiziki yetersizliği, ilk kez 16 Şubat 2006 tarihinde gündeme getirilmiştir ve binanın karşısındaki alanda ek bina yapılarak sorunun çözülmesi önerilmiştir.
Bu talep üzerine iki yıl boyunca hiçbir adım atılmamıştır. 2008 yılı başında Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin ziyaret edilerek, sorunun aciliyeti bir kez daha dile getirilmiş ve önerilerin yer aldığı bir dosya sunulmuştur.
Bu görüşmenin ardından yine Bursa Barosu ve uzman odalarımız ve kişilere sorulmaksızın Osmangazi ilçesi Altınova Mahallesi’nde, imar planlarında “kentsel sosyal donatı alanı” olarak belirlenmiş bir alan adliye binasına ayrılmış hatta plan değişikliği yapılmıştır. Bu alan hem dere yatağında kaldığından, hem de bölge halkının ihtiyacı olan spor tesisleri bulunduğundan yere itiraz edilmiştir. Halkın da tepkisi üzerine bu alandan vazgeçilmiştir.
Tam bu sırada yıkılmaya başlanan eski sebze ve meyve halinin yeni adliye binası için tahsis edilebileceği gündeme getirilmiştir. Daha önce Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin’e sunulan öneriler arasında yer alan sebze hali alanı, Bursa Barosu tarafından Bursa Büyükşehir Belediyesi’nden resmen talep edilmiştir. Ancak söz konusu alanın yeşil alan yapılacağı belirtilerek talep reddedilmiştir.
2008 yılı sonundan itibaren sürekli olarak siyasilere sorun çözüm önerileri ile birlikte aktarılmış ancak yetkililerin adalete bakış açısı olumsuz olduğundan bir gelişme sağlanamamıştır.
Bir süre sonra konuşulmaya başlanan Yıldırım’daki Karayolları Şantiyesi alanı konusundaki girişimlerin ciddiyeti artmıştır. Yeni adliyenin, kentin merkezinde kolay ulaşılabilir bir yerde olması ve Yıldırım ilçesinin kentsel dönüşüm aracı yapılmaması gerektiği vurgulanmıştır. Bu seçimin doğru olmadığı gerekçeleri ile birlikte tüm siyasi ve bürokratlara anlatılmış, tüm uzlaşmacı tavra rağmen, siyasilerin, adalete ve adalet hizmetine bakışlarının herhangi bir kamu kurumu kadar önemli olmaması nedeniyle somut bir sonuç vermemiştir.
Bu mücadele içinde yukarıda anlatılan çabalar dışında Devlet Bakanı’nın Bursa Barosu’nun ve şehir plancıları odası Bursa Şubesinin önerileri ve görüşlerini dikkate almaması ve yapılan yanlışta ısrar etmesi üzerine konu Sayın Cumhurbaşkanı’na yapılan görüşmede aktarılmıştır. Çankaya Köşkü’ndeki kabulde Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül, adalet saraylarının kentlerin merkezi yerinde görkemli binalar olması gerektiğini, bu binaların anlamı itibarıyla siyasi malzeme yapılamayacağını ifade etmişlerdir.
Sayın Cumhurbaşkanı, siyaseten söz vermiş olmanın ya da bir yerin geliştirilmesi gibi düşüncelerin adliye sarayı yapımında etkili olamayacağını, Bursa’nın, Türkiye’nin ve dünyanın önemli bir kenti olduğunu, Adliye sarayının Bursa ilinin merkezinde veya yakın gelecekte merkez olması muhtemel bir yerde, şehrin en kıymetli arazisine yapılması gerektiğini belirtmişlerdir.
Sayın Cumhurbaşkanı ile görüşmenin üzerinden 8 ay geçmesine karşın sorunun çözümüne yönelik bir ilerleme kaydedilememiştir.
Karayolları eski asfalt şantiyesine “adliye binası yeri” tabelası dikildikten sonra, anlam veremediğimiz şekilde sorun tartışılmak üzere Bursa Kent Konseyi gündemine alınmış olması da ayrı bir olaydır.
ODTÜ’DEN GENİŞ
KAPSAMLI İNCELEME
Bursa Barosu son olarak, Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nden bilirkişi incelemesi istemiştir. Üniversitenin şehir ve bölge planlama bölümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. Melih Ersoy, Doç. Dr. Adnan Barlas ve Doç. Dr. Çağatay Keskinok tarafından hazırlanan “YARGI KURUMLARININ KENTSEL YERSEÇİMİ: BURSA ÖRNEĞİ, Yeni Yapılacak Bursa Adliyesi İçin Yerseçimi Konusunda Öneriler” başlıklı 76 sayfalık raporda, “Erkler ayrımı, çağdaş devletin en önemli ilkesi ise, o zaman şehirciliğin de, söz konusu erkler arasındaki ayrıma ve bağımsızlığa denk düşecek bir mekan örgütlenmesi ve düzenlemesi anlayışına sahip olması gerekir” denilmiştir.
Yargı erkinin yaşama geçirildiği yerler olarak adliyelerin, herhangi sıradan bir kentsel kullanım olmayan çağdaş yaşamın temel kurumları olduğuna vurgu yapılan raporda, şu ifadeler kullanılmıştır.
“Bu nedenle, toplumsal yaşamdaki merkezi önemlerinin mekanda da bu simgeselliği vurgulayacak biçimde, merkezi bir yerde konumlandırılmaları planlama ilkeleri ile uyumlu bir beklentidir. Bu nedenle, çağdaş devleti temsil eden üç kuvvetten biri olarak yargı kurumunun kentsel yer seçimi ne basitçe bir erişebilirlik konusuna ne de ‘uygun yeterli büyüklükte alanın varlığı’ konusuna indirgenebilir. Yargı kurumlarının kentsel yer seçiminde, erkler ayrımının devletin temel ilkesine dönüştüğü ve ortaya çıktığı o günkü kentsel çevrenin tarihsel mekanından koparılmaması gerekmektedir. Yargı kurumunun söz konusu tarihsel kentte geliştirilmesi, temel yaşam ve devlet düzeni ilkesinin mekanda vurgulanması anlamına gelmektedir.”
Raporda, yargı organının yer seçimi konusunun, “tahsis edilebilir bir alanın varlığı” konusuna indirgenmemesi gerektiği vurgulanmış ve yargı kurumlarının kentsel yer seçimiyle ilgili olarak dünya örnekleri sıralanmıştır.
Bu örneklerde gözetilen planlama ve tasarım ilkelerinin de anlatıldığı raporda, Bursa Adliyesi için önerilen yer seçenekleri bilimsel yöntemlerle irdelenmiş, gereksinime ilişkin süreç gözden geçirilmiştir.
Bursa’da mevcut adliye binası ile çalışanlar ve kullanıcılarına ilişkin veriler ışığında yeni bir binaya neden gereksinim duyulduğu da ortaya konulmuştur.
Yer seçenekleri de şöyle sıralanmıştır:
Mevcut yerde genişleme ve yayılma; Eski Hal-Yeni Belediye Binası Alanı olarak önerilen yer; Santral Garaj Kentsel Dönüşüm Alanı; BUTTİM Kongre Merkezi’nin bulunduğu alan; BUSKİ Binası Yanı; İzmir Yolu-Metro Alışveriş Merkezi Karşısı; Velodrom Bölgesi-Dikkaldırım; Yalova Yolu Kentsel Dönüşüm Alanı; Yeni Batı Garajı; Nilüfer-Fethiye Mahallesi Vakıflar Arazisi 1865 Ada 3 No.lu Parsel, 1867 Ada 1 No.lu Parsel ve 1871 Ada 4 ve 2 No.lu parseller; Alaaddinbey Nilüfer Belediyesi Hizmet Binası; Karayolları Asfalt Üretim Tesisleri eski yeri…
Tüm seçeneklerin, öncelikle bulundukları bölgenin planlaması yönüyle ele alındığı raporda, adliye lojman bölgelerine uzaklık, ulaşım seçenekleri, kat edilecek mesafelerle değerlendirilmiş ve şöyle sonuçlandırılmıştır:
“Bütün değerlendirmelerin ve irdelemelerin sonucunda, seçeneklerin önceliklere göre sıralaması yapılmış ve var olan konumuyla Adliye Sarayı’nın yeri en uygun seçenek olarak ortaya çıkmıştır. Buna karşın, plan değişikliği ile yeni Adliye Sarayı yeri olarak öngörülen eski Karayolları Asfalt Şantiyesi alanı yer seçimi bakımından en olumsuz yer seçim kararı olarak saptanmıştır. Merkezi konumda bulunan Santral Garaj ve Eski Hal bölgeleri konumları bakımından oldukça elverişli seçenekler olarak ortaya çıkmıştır.”
Bursa Barosu, ODTÜ öğretim üyeleri tarafından hazırlanan bu raporu çoğaltarak başta Adalet Bakanlığı olmak üzere Bursa milletvekillerine, Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na, Adli Yargı Adalet Komisyonu Başkanlığı’na ve bazı belediye başkanlarına ve BAOB bileşenlerinin bilgisine sunmuştur.
Tüm bu bilimsel veriler ve raporlar ışığında BAOB bileşenleri; Bursa’da yapılacak yeni Adliye sarayının siyasi kaygılarla değil, uluslar arası standartlara planlama ilkelerine uygun olarak yapılması gerektiğini bir kez daha vurgulamakta ve karar merciinde bulunanların sorumlu davranarak ülke ve Bursa için yanlış olduğu anlaşılan bu yatırımdan dönerek, Bursa’ya yakışan adalet kavramını tartışma ortamından çıkaran bir Adliye Sarayı yapılması gerektiği düşüncesini savunmaktadır.
Bursa kamuoyuna saygıyla sunarız.
Bursa Akademik Odalar Birliği Bileşenleri
|
